Dây curoa Optibelt là lựa chọn hàng đầu cho nhiều hệ truyền động công nghiệp nhờ chất lượng, độ bền và hiệu suất truyền động cao. Tuy nhiên, lực căng không đúng và căn chỉnh puli sai là nguyên nhân hàng đầu khiến đai bị mòn nhanh, trượt, phát ra tiếng kêu và làm giảm hiệu suất.
Tại sao lực căng và căn chỉnh đúng quan trọng?
1. Hệ quả của lực căng sai
Lực căng quá thấp → đai bị trượt, sinh nhiệt, mòn rãnh; hiệu suất truyền tải giảm.
Lực căng quá cao → làm tăng lực lên bạc đạn, trục và ổ, gây uốn trục, tiêu hao năng lượng và giảm tuổi thọ các chi tiết khác.
2. Hệ quả của căn chỉnh sai
Puli lệch tạo lực cắt và mài không đều lên răng/dây → mòn một phía, gãy sợi, giảm tuổi thọ.
Tăng tiếng ồn, rung, và tiêu hao nhiên liệu/điện năng.
Dụng cụ cần thiết
Đồng hồ đo lực căng/dây (belt tension meter) chuyên dụng.
Bộ dụng cụ căn chỉnh puli (laser alignment tool hoặc thước thẳng + thước cuộn).
Thước dây/ống để đo khoảng cách giữa tâm puli.
Đồng hồ đo tần số dây (tension meter theo tần số) — nếu dùng phương pháp rung/điệu.
Cờ-lê lực (torque wrench) để siết bu-lông theo mô-men chuẩn.
Găng tay sạch, giẻ lau, nước xịt/cleaner nếu cần vệ sinh puli.
Ghi chú: Luôn tham khảo bảng lực căng/chỉ số do Optibelt cung cấp theo mã loại dây (mwidth, loại răng/đai). Nếu không có bảng, liên hệ nhà cung cấp để được cung cấp thông số chuẩn.
Các phương pháp đo lực căng phổ biến
1. Phương pháp độ võng (deflection method)
- Cách làm: Với khoảng cách giữa hai puli đã biết (L), đặt lực vuông góc tại điểm giữa đai để làm đai võng một khoảng (deflection) tiêu chuẩn (ví dụ: 1/64–1/40 chiều dài đoạn giữa tùy hệ). Đo lực cần thiết để đạt độ võng đó.
- Ưu/nhược: Dễ thực hiện không cần thiết bị giá cao, nhưng cần tham chiếu đúng thông số cho loại đai.
2. Phương pháp đo tần số (frequency method / sonic)
- Cách làm: Kéo nhẹ dây curoa rồi bung để nó dao động; đo tần số rung (Hz) bằng thiết bị đo; đối chiếu với bảng quy đổi tần số ↔ lực căng.
- Ưu/nhược: Chính xác cao khi dùng thiết bị; hữu dụng cho các đai dài hoặc hệ có nhiều puli.
3. Dùng đồng hồ đo lực căng (tension meter) chuyên dụng
- Cách làm: Thiết bị kẹp vào đai và cho giá trị lực trực tiếp (N). Đối chiếu với yêu cầu nhà sản xuất.
- Ưu/nhược: Nhanh, trực tiếp, tiện cho bảo trì định kỳ.
Quy trình căn chỉnh và tăng/giảm lực căng chi tiết
Bước 1 — Kiểm tra ban đầu
- Ngắt nguồn, khóa thiết bị, đảm bảo an toàn.
- Kiểm tra bề mặt puli: sạch, không mòn rãnh và không có vết nứt.
- Kiểm tra tình trạng dây curoa: vết nứt, mòn rìa, căng sợi, dầu mỡ dính. Nếu đai bị hư nhiều thì nên thay.
Bước 2 — Căn chỉnh puli
- Dùng thước thẳng hoặc laser alignment để kiểm tra trục thẳng hàng.
- Điều chỉnh vị trí motor hoặc puli sao cho tâm puli nằm trên cùng một trục song song (axial & radial).
- Siết bulông căn chỉnh sơ bộ, kiểm tra lại, rồi siết theo mô-men chuẩn.
Bước 3 — Đo và điều chỉnh lực căng
- Chọn phương pháp đo (deflection / frequency / tension meter) phù hợp.
- Đo lực căng hiện tại; so sánh với giá trị khuyến nghị Optibelt cho mã đai.
- Điều chỉnh bằng cách di chuyển motor (hoặc puli điều chỉnh) để tăng/giảm khoảng cách trục → tăng/giảm lực căng.
- Sau khi đạt lực căng chuẩn, siết chặt bulông cố định theo mô-men.
- Kiểm tra lại lực căng sau khi siết bulông (do việc siết có thể làm thay đổi lực).
Bước 4 — Chạy thử và quan sát
- Cho chạy không tải 5–10 phút, quan sát tiếng ồn, rung.
- Đo lại lực căng sau khi chạy 30 phút (nhiệt độ và giãn có thể thay đổi). Nếu lệch >10% so với giá trị chuẩn, hiệu chỉnh lại.
Lưu ý theo đặc tính Optibelt
- Luôn dùng thông số nhà sản xuất: Optibelt có bảng lực căng và khuyến nghị riêng theo model dây (V-belt, Poly V, timing belt). Không áp dụng chung cho tất cả.
- Thay đai cùng lúc theo cụm nếu cần: Với hệ nhiều đai chạy song song, thay cùng lúc để lực phân bố đồng đều.
- Không dùng đai cũ với puli đã mòn: puli mòn gây mài nhanh đai mới.
Lỗi thường gặp & cách khắc phục nhanh
- Đai trượt khi tải lớn: Kiểm tra lực căng (tăng nhẹ), kiểm tra bề mặt puli, thay đai nếu mòn.
- Đai bị mòn một bên: Căn chỉnh puli lệch; kiểm tra khe hở hướng dẫn.
- Tiếng kêu rít: Thường do lực căng quá thấp hoặc puli nhiễm dầu mỡ. Vệ sinh puli + điều chỉnh lực.
- Đứt sợi/ gãy đai: Tải sốc, lực căng quá cao hoặc vật thể lạ; điều tra nguyên nhân vận hành.
Lịch kiểm tra & bảo trì gợi ý
- Kiểm tra thị giác & làm sạch: hàng tuần (hoặc theo ca) — phát hiện dầu mỡ, bụi bẩn, vết mòn.
- Đo lực căng & căn chỉnh: định kỳ 1–3 tháng tuỳ mức độ vận hành.
- Thay đai: theo khuyến nghị Optibelt hoặc khi thấy mòn rõ. Với máy vận hành nặng/24/7 nên có kế hoạch thay sớm hơn.
Kết luận
Bạn cần tư vấn chọn đúng chủng loại dây Optibelt, bảng lực căng tương ứng theo mã sản phẩm, hoặc yêu cầu kỹ thuật & lắp đặt tại nhà máy — đội kỹ thuật Phước Toàn sẵn sàng hỗ trợ.
Phước Toàn — Nhà phân phối & cung cấp giải pháp truyền động công nghiệp
Dụng cụ căn chỉnh lực dây Curoa Optibelt tại Phước Toàn : https://phuoctoan.vn/product-category/dung-cu/
Website: https://phuoctoan.vn/
Hotline/Zalo: 0906879619 — Gửi model máy/ảnh hệ truyền động để nhận tư vấn nhanh.
